Nagły zgon sercowy

Nagły zgon sercowy to nieoczekiwana śmierć spowodowana zatrzymaniem krążenia. Najczęściej dotyka osób, które chorują na serce. W grupie osób szczególnie narażonych znajdują się osoby, u których wcześniej nastąpiło zatrzymanie krążenia, które zmagają się z chorobą niedokrwienną serca, są po zawale mięśnia sercowego bądź też cierpią na niewydolność serca. Nagła śmierć sercowa poprzedzona jest często utratą przytomności. Do omdlenia dochodzi godzinę przed wystąpieniem innych objawów.

1. Przyczyny nagłego zgonu sercowego
W wyniku nagłego zgonu sercowego co tydzień umiera około 1200 osób. Z tego aż 80% to osoby w średnim lub starszym wieku, u których zdiagnozowano chorobę wieńcową. Osoby cierpiące na chorobę wieńcową często nie zdają sobie z tego sprawy, a zatrzymanie krążenia i nagła śmierć jest jej pierwszym objawem.

Na czym polega nagła śmierć sercowa? Jej specyfiką jest fakt, że jest całkowicie naturalna. Nagła śmierć sercowa powstaje w wyniku naturalnych procesów biologicznych. Najczęstszą przyczyną nagłego zgonu sercowego u osób powyżej 30. roku życia jest zwężenie naczyń wieńcowych. Często do zgonu doprowadza skrzep krwi w głównych naczyniach krwionośnych, który blokuje przepływ krwi. W rezultacie dochodzi do długotrwałego zatrzymania przepływu krwi do serca, co wywołuje arytmię serca. Śmierć w wyniku nagłego zgonu sercowego nie jest więc spowodowana czynnikami zewnętrznymi ani urazowymi. Nagły zgon sercowy to proces niemal natychmiastowy. Od wystąpienia pierwszych objawów do śmierci mija około 60 minut. Nagła śmierć sercowa jest przeważnie nieoczekiwana. Wcześniej nic jej nie zapowiadało. Oprócz choroby wieńcowej do nagłego zgonu sercowego przyczyniają się także inne choroby, na przykład:

• nieprawidłowości w obrębie głównych naczyń krwionośnych, np. miażdżyca,
• choroby mięśnia sercowego,
• stany zapalne naczyń lub serca,
• choroby zastawek serca,
• wrodzone wady serca,
• niedobór magnezu,
• nieprawidłowości elektrofizjologiczne,
• rozwarstwienie aorty,
• zakłócenia rytmu serca,
• zaburzenia metaboliczne,
• mechaniczne utrudnienia w przepływie krwi do serca,
• zakłócenia rytmu serca związane z wpływem centralnego układu nerwowego.

2. Profilaktyka nagłego zgonu sercowego
Za nagłą śmierć odpowiedzialne jest bezpośrednio zatrzymanie krążenia. Do zatrzymania dochodzi na skutek częstoskurczu komorowego i migotania komór. Takie zaburzenia rytmu serca to arytmia serca. O tym, jak duże jest prawdopodobieństwo wystąpienia nagłej śmierci, zawsze decyduje pierwotna choroba serca. Osoby, u których wystąpiło już migotanie komór czy zatrzymanie krążenia, znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka. Żeby zapobiec powtórnemu wystąpieniu powyższych objawów wszczepia się kardiowerter-defibrylator serca. Osoby, u których arytmia serca jeszcze nie wystąpiła, a które znajdują się w grupie ryzyka, należy uchronić przed chorobą niedokrwienną serca. Osoby te powinny brać odpowiednie leki, które zapobiegną nagłej śmierci. Najpopularniejsze leki to antagoniści aldosteronu, statyny (leki obniżające poziom lipidów), beta-blokery, inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę oraz diuretyki.

Bibliografia:

• Janion M. Kardiologia, Wydawnictwo Stachurski, Kielce 2005, ISBN 83-88592-35-1
• Banasiak W., Opolski G., Poloński L. (red.), Choroby serca – Braunwald, Urban & Partner, Wrocław 2007, ISBN 83-60290-30-9
• Krzemińska Pakula M. (red.), Kardiologia kliniczna, D.W. Publishing Co., Szczecin 2010, ISBN 1-57107-108-3